Biomimicry

in de Wieden


We hebben allemaal wel eens gehoord van mimicry. Bij mimicry lijkt een dier of plant op een ander dier of plant, veel meer dan door toeval, levenswijze en gezamenlijke afstamming verwacht mocht worden. Een van beide soorten bootst de andere soort na. Het woord betekent nabootsing of camouflage.

 

In de Wieden kennen we de roerdomp als kampioen van de camouflage. Bij onraad neemt deze een paalhouding aan en door het streeppatroon op zijn lichaam valt de vogel weg tussen het riet. De dagpauwoog vlinder heeft “ogen” op haar vleugels die rovers moeten afschrikken. De zweefvlieg heeft een streeppatroon als een wesp en wordt daardoor door vijanden met rust gelaten.  De elzenuilrups lijkt op een poepje, niet aantrekkelijk voor vogels en de koekoek legt eieren die lijken op de eieren van haar “gastmoeder” zodat deze door blijft broeden.

 

Bij biomimicry is het de mens die elementen uit het dieren- of plantenrijk probeert na te bootsen. De Zwitser de Mestral kwam op een idee omdat het zo moeilijk was klitten uit de vacht van zijn hond te verwijderen: klittenband! Pauwenveren zijn bruin, maar door laagjes op de veren breekt het licht en zien we kleuren. Dit principe kunnen we gebruiken bij 3D printen zonder chemische oplosmiddelen. De neus van de hoge snelheidstrein is afgekeken van de ijsvogel die soepel door de waterspiegel kan breken.

 

 

We kunnen dus op vele manieren leren van de natuur. Enkele mooie voorbeelden op een rijtje.

De bobbels op de voorkant van walvisflippers zorgen voor minder weerstand in het water. Dit principe wordt gebruikt bij het ontwerp van de wieken van windmolens.

 

De hoge snelheidstrein heeft zijn neus afgekeken van de ijsvogel.

De huid van een haai bestaat uit vele kleine overlappende schubben waardoor wervelingen ontstaan die het water sneller langs de huid doet stromen. De huidige zwempakken maken gebruik van dit systeem.

Termieten koelen hun heuvels met lange schoorstenen. Dit koelsysteem met vele schoorstenen is in Harare toegepast voor de klimaatbeheersing van gebouwen.

Niet te vergeten de allerbekendste: klittenband!

Zo zijn er natuurlijk nog veel meer voorbeelden. In Arizona bouwt men gebouwen met verticale ribbels om net als cactussen op elk uur van de dag een gedeelte van zichzelf in de schaduw te zetten. Wanneer vliegtuigen net als ganzen in V-formatie zouden vliegen zouden ze 15% energie kunnen besparen. Sympathiek, maar dan neem ik wel de trein.

# Kleur bekennen

 

Ik bevroeg laatst een kameleon over de kunst van mimicry.

Hij sprak, het is een gave want zo zie je me wel en zo zie je me nie.

Het heeft ook wel een nadeel, ik kan mijn gevoelens niet goed verbergen

Bij schaamte word ik rood en groen van nijd als ze me tergen.

Laatst scoorde de spits van Feyenoord, ook al stond hij buiten spel

Van vreugde verschenen de kleuren van mijn Feyenoord fel op mijn vel

een hooligan van de tegenpartij die nam het niet zo nauw

en sloeg me van de tribune af met zijn vieze harige klauw

 

Sinds die tijd loop ik wat mank en kleur ik bont en blauw

 

Toean tjebok